Wesele, śpiewy na oczepinach Marii Oracz, śpiewaczki z Gałek. Gałki Rusinowskie, 1968
Źródło: Archiwum Muzyki Wiejskiej

Jesień 2020 upłynęła pod znakiem Strajku Kobiet. To dobry pretekst, by przywołać historie wiejskich kobiet, wciąż niedostatecznie opowiedziane w głównym nurcie historii. Nie poznajemy ich w szkołach, rzadko są przytaczane na uniwersytetach. Możemy jednak je wysłyszeć w pieśniach z wiejskich tradycji, o ile rozumiemy ich poetykę i metaforykę - wcale nie oczywistą dla współczesnych. Ucząc się pieśni od śpiewaczek na wsi, słuchamy też wielu osobistych opowieści i historii, czy też herstorii.
Proponujemy spotkanie, na którym przyjrzymy się pieśniom niosącym okruchy doświadczeń wielu pokoleń chłopek. Zaśpiewamy też kilka takich pieśni. Jako śpiewaczki miejskie dajemy ponownie zabrzmieć historiom kobiet ze wsi. Ale czy zawsze je rozumiemy? Co znaczy „czerwona rutka, modry kwiat”, skoro rutka ma żółte kwiaty? Co się stało, że na Kurpiach „kąpała sia Kasia w morzu, pasła byziulki we zbożu”, a w tym czasie Jasianiek jej „zajun byziulki do dwora”? Dlaczego za ich wykup „wziana z sobą dwa talary, jeden duzy, drugi mały”?

●

Do rozmowy zapraszają:

● Ewa Grochowska
Prowadzi badania poświęcone gatunkom i stylom wykonawczym śpiewu tradycyjnego (przede wszystkim obrzędowego) w Polsce i Europie Środkowo – Wschodniej. Realizuje nagrania terenowe, zajmuje się działalnością warsztatową i koncertową poświęconą polskim pieśniom tradycyjnym oraz muzyce instrumentalnej z Małopolski Północnej i Lubelszczyzny. Jest autorką projektów edukacyjnych i artystycznych dedykowanych przekazywaniu, rekonstrukcji i popularyzacji polskiej muzyki tradycyjnej. Od kilku lat prowadzi również badania nad tożsamością kulturową i przemianami tradycji muzycznych w warunkach trudnych realiów historycznych (powojenne migracje i przesiedlenia ludności). W 2018 r. otrzymała nagrodę Polskiego Radia („Fonogram Źródeł” – II miejsce) za płytę CD pt. „Tutejsi. Zachowane w pamięci mieszkańców Pomorza Zachodniego”. Uczennica skrzypka Jana Gacy z Przystałowic Małych (w latach 2000 – 2013). Liderka i/lub członkini zespołów/projektów muzycznych: Tęgie Chłopy, Z Lasu, Warszawa Wschodnia, Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego, MZK Toruń, PoMore TanzOrkiestra. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2006, 2014, 2018), członkini Polskiego Seminarium Etnomuzykologicznego i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Doktor nauk humanistycznych.

● dr hab. Małgorzata Litwinowicz
Adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW. Zajmuje się historią kultury polskiej i litewskiej XIX wieku, jej zainteresowania badawcze skupiają się wokół problemów przemian modernizacyjnych. Jest autorką książki „O starożytnościach litewskich. Mitologizacja historii w dziewiętnastowiecznym piśmiennictwie b. Wielkiego Księstwa Litewskiego (Universitas 2008), współautorką projektu „Ekspozycje nowoczesności. Wystawy krajowe na ziemiach polskich 1821-1929 a doświadczanie procesów modernizacyjnych”, autorką artykułów publikowanych w „Przeglądzie Humanistycznym”, „Napisie”, „Dialogu”, „Pamiętniku Literackim”.

● Anna Jurkiewicz
Dokumentuje i śpiewa pieśni tradycyjne. Członkini zespołów Starorzecze, Sekunda Mała, Wołyń w Pieśniach. Współtwórczyni internetowego archiwum nagrań „Pieśni do śmierci” Stowarzyszenia Katedra Kultury. Autorka projektu „Od lamentu do empowermentu” i współzałożycielka Ziemskiego Lamentu.

● Marta Tarnowska
Socjolożka, humanistka, badaczka, uczennica wiejskich śpiewaczek i śpiewaków z Kurpiów i Podlasia. Od 2012 jeździ po wsiach, rozmawia z ludźmi oraz nagrywa historie mówione i śpiewane, żeby lepiej zrozumieć losy swoich chłopskich przodków i przodkiń. Współzałożycielka Ziemskiego lamentu i Instytutu Dobrej Śmierci. Wiceprezeska Forum Muzyki Tradycyjnej.

●

PIĄTEK
11.12.2020
17:50—18:00 rozgrzewka techniczna
18:00—21:00 rozmowa (z przerwami)
Rozmówki odbywają się w niezobowiązującej atmosferze.

●

Interaktywne spotkanie dyskusyjne odbędzie się na platformie ZOOM. Żeby wziąć udział w rozmówkach należy mieć możliwość połączenia się zarówno audio, jak i wideo.
Uczestnictwo bezpłatne, liczba miejsc ograniczona. Prosimy o zapisy przez FORMULARZ.
Potwierdzenie rezerwacji miejsca wysyłamy najpóźniej w ciągu 48h od otrzymania zgłoszenia.

● ● ●

Wydarzenie realizowane w ramach zadania „W Ambasadzie muzy kują 2019-2021”. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury



Domek nr 3/20 przy ul. Jazdów jest wykorzystywany na cele kulturalno-społeczne przez Stowarzyszenie „Dom Tańca” dzięki pomocy miasta stołecznego Warszawy – Dzielnicy Śródmieście.












<< W Ambasadzie muzy kują!